Zika-epidemie: belangrijk nieuws voor zwangeren
Ben jij zwanger of wil je zwanger worden? Dan is dit belangrijk nieuws: het RIVM adviseert jou om niet naar zika-landen te reizen. Dit is het laatste nieuws over het zikavirus.
Love2BeMama schreef al eerder over de zika-epidemie in Latijns-Amerika. Het zikavirus wordt door tropische muggen overgedragen, net als malaria en knokkelkoorts. Voor volwassenen is het virus meestal onschuldig. Maar het lijkt er steeds meer op dat zika voor zwangere vrouwen heel gevaarlijk is.
Hersenafwijking
Waarschijnlijk kan zika bij zwangere vrouwen via de placenta de foetus bereiken. Dat veroorzaakt misschien een aandoening waarbij het kind geboren wordt met een te kleine schedel (microcefalie). Hierdoor kunnen de hersenen zich niet goed ontwikkelen. Het kindje kan zelfs overlijden. In Brazilië zijn al duizenden baby’s met deze ernstige hersenafwijking geboren. Reden genoeg om reizen naar zika-landen af te raden voor zwangeren.
Reisadvies voor zwangeren
Op de RIVM-website staat sinds kort het volgende advies:
… wordt zwangere vrouwen en vrouwen die zwanger willen worden geadviseerd om, uit voorzorg, met een arts de noodzaak van een reis naar gebieden waar veel zikavirus voorkomt te overleggen en uitstel te overwegen.
Ben je als zwangere in de tropen, neem dan altijd -overdag en ’s nachts- zorgvuldig strikte maatregelen om muggenbeten te voorkomen:
• Draag bedekkende kleding.
• Smeer onbedekte huid in met een muggenwerend middel dat DEET (diethyltoluamide) bevat. Zwangeren wordt geadviseerd om concentraties boven de 30% te vermijden. Adviezen voor het gebruik van DEET staan beschreven in de LCI-richtlijn Zikavirus en de LCR-folder DEET op reis.
• Slaap onder een klamboe of in een muggenvrije ruimte.
• Raadpleeg een arts bij twijfel.
Meld eventuele reizen naar gebieden waar het zikavirus voorkomt tijdens controles bij een verloskundig zorgverlener, gynaecoloog of andere behandelend arts. Zeker als binnen twee weken na terugkeer klachten optreden die passen bij een infectie door dengue- (knokkelkorts), chikungunya- of zikavirus.
Al geboekt?
Mocht je zwanger zijn en een reis naar een zika-land geboekt hebben, overleg dan even met je verloskundige. (Kijk op de RIVM-website voor een lijst met zika-landen; Kaapverdië staat er bijvoorbeeld ook bij!) Zij kan misschien een zwangerschapsverklaring regelen. Daarmee kun je hopelijk je reis annuleren of omboeken.
Epidemie
De zika-epidemie breidt zich momenteel razendsnel uit over landen in Midden- en Zuid-Amerika. De verwachting is dat het virus zich nog verder zal verspreiden, mogelijk ook naar het zuiden van de VS. Het is onwaarschijnlijk dat het virus naar Nederland komt. Die tropische muggen vinden het hier namelijk te koud. Toeristen kunnen het virus wel meenemen, maar het is niet rechtstreeks van mens op mens overdraagbaar.
Onderzoek
Op dit moment is het nog niet zeker dat het virus inderdaad hersenafwijkingen veroorzaakt bij ongeboren kinderen. Maar veel onderzoeksresultaten wijzen in die richting. Er zijn daarom al meerdere zika-landen die vrouwen adviseren om niet zwanger te worden: Brazilië, Colombia, Ecuador, El Salvador en Jamaica. De regering van El Salvador adviseert vrouwen zelfs te wachten tot 2018.
Mogelijk is het virus ook voor volwassenen niet zo onschuldig als eerst gedacht werd. In zika-landen komt namelijk ook ineens veel meer Guillain-Barrésyndroom voor. Dat is een verlammingsziekte. Die ziekte kan tot enkele maanden duren, maar met de juiste zorg herstellen de meeste patiënten volledig.
Binnenkort start een internationaal onderzoek naar het verband tussen zika en microcefalie en Guillain-Barrésyndroom. Hopelijk wordt dan duidelijk hoe het zit. In Nederland zijn onderzoekers van Erasmus MC bij dit onderzoek betrokken.
Bronnen: NRC.Next, Volkskrant, RIVM