Vrije opvoeding gevolgen: is dit wel zo goed als het lijkt?
Denise Meijer
Er zijn veel verschillende manieren om je kind op te voeden. Veel ouders passen dit dan ook aan naar hetgeen waarvan ze denken dat dit het beste is voor hun kind en houden zich hier aan. Er zijn echter ook mensen die er een bepaalde methode op nahouden. Deze opvoedstijlen hebben ze meestal uit boekjes of ‘van horen zeggen’ en passen dit toe in het dagelijkse leven van hun kind. Een vrije opvoeding is zoiets waar best van wat van eigen interpretatie van de ouders in zit, maar is deze opvoedstijl wel zo goed of heeft een vrije opvoeding gevolgen?
Het idee achter een vrije opvoeding is duidelijk: je kind zoveel mogelijk de ruimte geven om ‘zichzelf’ te ontwikkelen en dan op de manier die je kind blieft. Je kind is niet ondergeschikt als de ouder, maar wordt (ongeacht welke leeftijd) gezien als eigen individu. Hierbij wordt er weinig gebruikt van regels en een kind wordt gestimuleerd om zoveel keuzes zelf te maken. Er wordt absoluut geen gebruik gemaak van een straffen en belonen-systeem. Is een vrije opvoeding the way to go? Of worden kinderen helemaal niet zo gelukkig van een gebrek aan regels?
Vrije opvoeding gevolgen?
Een vrije opvoeding wordt ook wel een permissieve opvoedingsstijl genoemd. In de pedagogiek wordt deze opvoedingsstijl omschreven als een waarbij er veel positieve aandacht wordt gegeven en er weinig eisen worden gesteld aan een kind. Ouders vinden dat er aan alle initiatieven en behoeften van een kind gehoor gegeven moet worden.
Ouders die gebruik maken van een vrije opvoeding als uitgangspunt hebben een gelijkwaardige, warme relatie met hun kind. Er zitten wel wat haken en ogen aan: Zo wordt egoïsme benoemd als een van de nadelen van een (extreem) vrije opvoeding. Ook hebben kinderen grootgebracht met deze opvoedingsstijl meer problemen met autoriteit en omgang met klasgenoten. Niet iedereen houdt namelijk net zoveel rekening met de behoeften en initiatieven van een specifiek kind. Althans: niet zo zo een manier als de ouders dit zouden doen. Dit kan op latere leeftijd voor conflicten zorgen. Wees je er dus van bewust dat een vrije opvoeding gevolgen (nadelig) kan hebben.
Alternatieve opvoedingsstijlen
Dat een vrije opvoeding gevolgen heeft hebben we net benoemd. Naast een vrije opvoeding zijn er nog een paar andere opvoedingsstijlen. Denk aan de autoritaire opvoedingsstijl, bijvoorbeeld. Waarbij de ouders handelen vanuit hun machtspositie om de kinderen te controleren. Bij deze opvoedingsstijl wordt, in tegenstelling tot de vrije opvoeding, veelvuldig gebruik gemaakt van regels. Kinderen zijn ondergeschikt aan hun ouders. Bij een autoritaire opvoedingsstijl zie je wellicht beleefde kinderen die netjes alle regeltjes naleven, maar ze worden daarnaast vaker belemmerd in de ontwikkeling. Teveel kritiek op een kind kan zorgen voor een gebrek aan zelfvertrouwen en passief gedrag.
een autoritatieve opvoedingsstijl
Dit is een mengelmoes van de vrije opvoeding en autoritaire opvoedingsstijl. Het kind mag bij een autoritatieve opvoedingsstijl best zijn mening geven en deze wordt ook in overweging genomen. Toch zijn er wel duidelijke regels. Passend bij de groei en ontwikkeling van het kind. Er is geen duidelijke gelijkwaardige, of ondergeschikte rol voor het kind. De inbreng wordt serieus genomen en de menig is even belangrijk als die van ieder ander in het huishouden.
De verwaarlozende opvoedstijl
Er zijn ook opvoeders die hun kind verwaarlozen. Zij stellen weinig regels, maar bieden ook weinig geborgenheid, steun, veiligheid en betrokkenheid. Het kind wordt aan zijn lot overgelaten: hij mag het allemaal zelf uitzoeken. Er wordt weinig tot geen aandacht aan een kind besteed en dat is voor de ouder ‘lekker makkelijk’. Een ouder met deze opvoedstijl (kun je het wel een opvoedstijl noemen?) heeft veel tijd voor zichzelf en zijn werk en weinig tijd voor het kind. Het grote nadeel is dat het kind van een verwaarlozende opvoeder niks leert. Daardoor loopt zo’n kind een groter risico om met de verkeerde vriendjes in aanraking te komen. Ook voelt het kind zich vaak eenzaam, in de steek gelaten en niet geliefd. Dat een vrije opvoeding gevolgen heeft heb je kunnen lezen, een verwaarlozende opvoedstijl heeft misschien nog wel meer gevolgen.
Van strenge tot vrije opvoeding
Wanneer je eenmaal kinderen krijgt, is het ook de bedoeling dat je ze gaat opvoeden. Kijk vooral naar wat het beste bij jou en je kind past. Ik zou je wel adviseren om de verwaarlozende opvoeding links te laten liggen. Een kind kiest er immers niet voor om geboren te worden, aan jou als ouder de taak om hem wegwijs te maken in de wereld. Kijk vooral naar wat het dicht bij jou ligt. Dat een vrije opvoeding gevolgen heeft hoeft natuurlijk niet voor iedereen te gelden. Je kunt kunt ook een vrije opvoeding hanteren en wel regels meegeven aan je kind.
Rust, Regelmaat en fikkie stoken!
Ben jij een ouder die niet zo van ‘de regeltjes’ is en niet houdt van opvoeden volgens het boekje? Dan heb ik wel een hele leuke boekentip voor je: Rust, Regelmaat en Fikkie stoken. Met 89 tips van twee vaders.
‘Rust, regelmaat en fikkie stoken’ van Paul de Bont is een vrolijk opvoedboek waarin heilige opvoedhuisjes omver worden geschopt door niet zo traditionele ouders. Ouderschap moet je zeker serieus nemen, maar mag het alsjeblieft ook wat relaxter? De twee vaders Paul en Wim moesten het opvoeden als het ware opnieuw uitvinden. En wat blijkt? Van hun ervaringen kunnen ALLE ouders wat opsteken. De opvoeding van je kinderen is iets waar je heel vrolijk van kunt worden.
Het boek staat vol herkenbare ervaringsverhalen en 89 praktische tips, zoals de samen met hun kinderen opgestelde regels over internet. Het devies: laat los, heb plezier, en wees soms wat strenger! Daar worden kinderen én hun ouders een stuk gelukkiger van.
Een vrolijk opvoedboek waarin heilige opvoedhuisjes omver geschopt worden door niet zo traditionele ouders.
In deze blogpost staan affiliatelinks.
Alles over ons advertentiebeleid lees je hier.